Ο Ακρίτας

Κι έναν πουρνόν, πουρνίτζικον και Κεριακήν ημέραν,
ατά κελάιδαν κι έλεγαν: "Αύριο πεθαίν' Ακρίτας"
.
- Ακούς, ακούς, Ακρίτα μου κι αξιό μου παληκάρι,
ακούς τι λένε τα πουλιά, ακούς τι κελαϊδούνε;-

Φέρε με τη σαΐτα μου, ντό σύρ' εξηνταπέντε,
και τ' άλλον το μικρότερον ντό σύρ' πενηνταπέντε,
ας πάγω και να κυνηγώ και στα κυνηγοτόπια,
κι αν εβρίσκω να κυνηγώ, εγώ δε θα πεθάνω,
κιαν δεν εβρίσκω να κυνηγώ, εγώ θε να πεθάνω.

Κυνήγεσεν, κυνήγεσεν ποθέν κυνήγιν έβρε.
Ο Χάρος τον απάντησεν απάν' στο σταυροδρόμι-

Χάρε, τι έχεις μετ' εμέ, κι οπ' αν παγώ ακλουθάς με;
κι αν κάθουμαι, συγκάθεσαι, κι αν πορπατώ, ακλουθάς με,
κι αν κείμαι ν' αποκοιμηθώ, γίνεσαι μαξιλάρι;

Έλα, Χάρε, ας παλέψουμε στο χάλκινο τ' αλώνι.
Χάρε, και αν νικάς με σύ, να παίρνεις την ψυχή μoυ,
Χάρε, και να νικώ σ' εγώ, να χαίρομαι τον κόσμο.

Επάλεψεν επάλεψεν κι ο Χάρος δε νικήθη.-
Έμπα, καλή, και στρώσε με θανατικό κρεβάτι,
βάλε ανθιά παπλώματα και μουσκομαξιλάρια,
κι έβγα και τερ' νέ, καλή μου, τι λένε οι γειτόνοι.

-Ενάς παιρνεί το μαύρο σου και την αρματωσιά σου
κι ο γέρος ο σαπόγερος θα παίρνει την καλή σου.

Παραλλαγή Κερασούντας

απο την "Ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού"

Ακρίτας κάστρον έχτιζεν τριγύρω στα ραχία
Απάν' του κόσμου τα φυτά εκεί φερ' και φυτεύει,
Απάν' του κόσμου τα πουλιά, εκεί πάγ'νε , φωλευ'νε.
Ατά κιλάιδαν κι έλεγαν «πάντα θα ζει ο Ακρίτας»

Κι έναν πουρνόν πουρνίτσικον και Κερεκήν ημέραν,
Ατά κιλάιδαν κι έλεγαν «Αύρ' αποθάν' Ακρίτας»
-«αφήστεν τα πουλόπα μου, ας κιλαϊδούν κι ας χαίρουν
Ατά μικρά πουλόπα ειν' ‘κι εξέρ'νε να κιλαϊδούνε»
Όταν τερεί το πέραν κι αν , ο Χάρων κατηβαίνει.
-«πού πας, πού πας ναι Χάρε μου, και πας συχαιρεμένα;»
-«έρθα να παίρω την ψυχή σ', και πάγω χαρεμένα.»
-«Χάρε μ' για ‘λα ας παλεύουμε σο χάλκινον τα' αλώνιν
Αν εν και το νικάς ‘μ' εσύ, έπαρ' την ψυ'ή μ' και δέβα
Αν εν και το νικίεσαι, θα παίρω και τον μαύρο σ' .

‘ξέβαν και επάλαιψαν, ενίκεσεν ο Χάρων.
-«φέρτε με την φιλίστραν μου, φέρτε με τα σιλαχά μ'
Φέρτε με το τοπούζιν μου, ντο εν εξήντα οκάδες.
Και τ' άλλο το τοπούζι μου ντο εν εξήντα πέντε».
Φέρ'ν ατόν το τοπούζιν ατ', ντο εν εξήντα οκάδες
Και τ' άλλο το τοπούζιν ατ', ντο εν εξήντα πέντε.
Αχπάσκεται ο Ακρίτες μου να πάει να κυνηγεύει.
‘ς σο μεσοστράτ' ‘κι πρόφτασεν, ‘ς σο μεσοστράτ' ‘κι επήγεν.
Επόνεσεν η κεφαλιά τ' , ταράζει-ν- η καρδία τ',
Και συντρομάζ'ν τα γόνατα τ' και ‘κι επορεί να πάγει.
Ακρίτες οπίσ' κλώσκεται και πικραναστενάζει:

-«Ν' αϊλί εμέν τον άκλερον, εγώ πώς θ' αποθάνω.
Ας χαίρουντανε τα ραχιά, ας χαίρουν τα θερία.
Ας έστεκα ψηλά ραχιά, ψηλά παρχαρομήτεα
Να ‘ποίνα τα' ορέα κι έκλαιγαν, τα ορμάνεα μοιρολόγ'ναν
«δέβα καλίτσα μ', στρώσον με θανατικόν κρεβάτιν .
Θέκον και στο κεφάλιν μου και παραχαρι τσιτσέκια»
Διαβαίν' η κάλια τα' στρώνει ατόν τουσέκια και γεργάνια
Και θέκ' και στο κεφάλιν ατ' και παραχαρί τσιτσάκια.
-«κάλη αδά ντο έστρωσες, αχάντια και τριβόλια;
-«ακούς ακούς Ακρίτα μου, ντο λέγ'νε οι γειτονάδες;
Γιάννες λέει, παίρω τ' άλογον και Γιώρις το τοπούζιν ατ'
Και ο γέρον ο σαπόγερον λέγει, παίρω την κάλ'ν ατ'»

-«Γιάννεν ‘κι πρέπει τ' άλογο μ' και Γιώρις το τοπούζι μ'
Τον γέρον τον σαπόγερον ‘κι πρέπ' τα' εμόν η κάλη»
Και το τοπούζ'ν ατ' έκαψεν και τ' άλογον σκοτώνει.
-«Κόρ', έλα φτάμε ασπασμόν και τα αποχωρησίας»
Κλίσκεται κα' να προσκυνά τ'Ακρίτα την καρδίαν .
Ατός την κόρην έγλυσεν την θαυμαστήν την κόρην.
Οι δυ'ς μίαν επέθαναν οι δυ'ς μίαν εθάφταν.